TyTaN.pl - Witaminy

Witaminy: to niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu związki organiczne, biorące udział w przemianach biochemicznych jako koenzymy, tj, substancje, których obecność warunkuje prawidłowe działanie enzymów, białek katalizujących procesy przemiany materii. Z chemicznego punktu widzenia witaminy nie stanowią jednorodnej grupy. Ich wspólną cechą jest niski ciężar cząsteczkowy.

: Organizm ludzki potrzebuje bardzo małych ilości witamin. Ponieważ jednak nie jest zdolny do ich syntezy, musi je otrzymywać wraz z pożywieniem (albo w postaci "gotowej", albo w postaci tzw. prowitamin, które następnie są przetwarzane na witaminy. Pojęcie witaminy jest relatywne: np. powszechnie znany kwas askorbinowy (witamina C) jest witaminą tylko dla człowieka i niektórych innych gatunków zwierząt (małp człekokształtnych i świnek morskich), podczas gdy inne organizmy roślinne i zwierzęce są zdolne do jego wytwarzania.

: Rola witamin została odkryta stosunkowo niedawno. Dopiero na początku 20. wieku zauważono, że dla zapewnienia prawidłowego przebiegu procesów życiowych, oprócz materiału budulcowego i źródeł energii, potrzebne są "dodatkowe czynniki pokarmowe" (pojęcie wprowadzone w 1906 roku przez angielskiego biochemika Fredericka Gowlanda Hopkinsa). W roku 1912 polski biochemik Kazimierz Funk wydzielił taki właśnie składnik pokarmowy przeciwdziałający chorobie beri-beri, nazywając tę substancję "witaminą".

: Od tego czasu poznaliśmy kilkadziesiąt witamin - i nie tylko umiemy je izolować z produktów naturalnych, lecz także (w większości przypadków) syntetyzować. Otworzyło to przed medycyną możliwości zwalczania chorób bezpośrednio wywołanych lub pośrednio związanych z niedoborem witamin (awitaminozami). Witaminy stosuje się również w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym.